Kayseri Pazarören Anadolu Lisesi'nde, Köy Enstitüsü döneminden kalma olan ve film şeritlerinin yanmaması için sulu sistemin kullanıldığı sinema makinesi görenleri şaşırtıyor.
Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesinde bulunan, 1939 yılında Köy Enstitüsü olarak açılan ve Pazarören Öğretmen Lisesi olarak bilinen tarihi Pazarören Anadolu Lisesi, içinde bulunan cihazlar, kullanılan eşyalar, kitaplar ve binalarıyla doğal bir müzeyi andırıyor.
Pazarören Anadolu Lisesi'nin kampüs alanı içindeki sinema salonunda 1940 ve 1970 yılları arasında bulunan sinema makinesi de tarihi eser sayılabilecek cihazlar arasında bulunuyor. Filmlerin yanmaması için sulu sistem ile çalışan sinema makinesi hakkında bilgi veren Pazarören Anadolu Lisesi Müdürü Hayrettin Acet, "Sinema makinemiz Köy Enstitüsü döneminden kalma. O dönemde 21 Köy Enstitüsü’nün her birine bu makine gönderiliyor ve sinema salonları oluşturuluyor. 1940’lı yıllardan bahsediyoruz. Günümüzde Türkiye’de sağlam kalan bu özellikteki sinema makinesi sadece bu. Muhafaza ediyoruz, bu makineyi sökebilecek yetenekli birini bulursak bir müzeye hediye etmeyi düşünüyoruz" dedi.
Sinema makinesinin özelliklerini anlatan Acet, "Bunun özelliği sulu sistem ile çalışması. O dönemdeki sinema makineleri susuz olduğu için filmleri yakıyormuş. Ama bu suyun soğutma gücünü de kullanarak filmleri yakmadığı için çok rağbet gören bir makine. Günümüze kadar da dayanmasının sebebi budur. Sinema sarma makinemiz de bulunuyor. Filmler izlendikten sonra yeniden burada sarılıyor" diyerek, "Bizim buradaki sinema salonu halka da açık seanslar düzenliyormuş. Haftanın bir günü gelip gişeden biletlerini alarak filmlerini ailecek izledikten sonra giderlermiş. Bu sulu sistem sinema makinesi 1940 ila 1970 yılları arasında aktif olarak kullanılmış" diye konuştu.
PAZARÖREN ANADOLU LİSESİ HAKKINDA
1938 yılında Eğitmen Kursu olarak açılan okul, 1939-1940 öğretim yılında Pınarbaşı’nın 25 km. batısında Kayseri’nin 65 km. doğusunda Pazarören bucağı merkezinde iki katlı 5 sınıflı yatılı bölge okulu olan taş binada köy enstitüsü olarak açılmış, 1954 yılına kadar eğitim ve öğretime devam etmiştir. 1954 yılında Mimar Sinan İlk Öğretmen Okulu olarak ismi değiştirilmiştir. Bu okullarda ülkenin ihtiyacı olan öğretmen kadrosu 1975 yılına kadar yetiştirilmiştir. 1975 yılından sonra bu okullar Öğretmen Lisesine dönüştürülmüş; 1989 yılında, Anadolu Öğretmen Lisesi olarak adı değiştirilmiştir. 1989 yılında okul, Anadolu Öğretmen Lisesi olunca bünyesinde Pazarören Lisesi ve Ortaokulu kurulmuştur. Okul alanı ile ilgili hazırlanan; yıkılmış binaların yeniden yapılmasını da içeren, tarihi dokuyu canlandırıp koruyacak şekilde modern bir proje 2011’de Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma üst kurulundan geçmiştir. Ancak yüksek maliyetten dolayı proje uygulanamamıştır. Bu binalardan, sinema salonu yaz mevsimlerinde kullanılabilmektedir. Bu binaların dışında yönetim binası, derslik binası ve pansiyon binası eğitim hizmetinde kullanılmaktadır. 16.08.2004 tarihinde Pazarören Lisesi Müdürlüğü ayrılmıştır.
Halen bir eğitim binası içerisinde iki okul eğitim ve öğretimini sürdürmektedir. Kayseri Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 5.5.2000 tarih ve 2576 sayılı kararı ile 96 dönümlük okul alanı koruma altına alınmış, toplam 26 binadan 18’i ana bina ve 3 adet lojman tescillenmiştir.
