Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Kayseri İl Müdürü Ahmet Özbekler ile KOSGEB´in görevi, amacı ve destekleri konusunda bir söyleşi gerçekleştirdik. Girişimcilerin nasıl kayıt olacağından, nasıl destek alacağına kadar tüm konuları gazetemize açıklayan Özbekler, Katma değeri yüksek ve imalata dayalı sektörlerin artmasını istediklerini belirtti.
Ahmet Özbekler kimdir?
1980 Ankara doğumluyum. Makine mühendisiyim. Çalışma hayatıma 2003 yılında Kayseri KOSGEB´ de başladım. Uzman yardımcısı ve uzman olarak 2011´ e kadar Kayseri´de çalıştım. 2011 yılında kurucu müdürü olarak Çankırı´ya geçtim. 2012 Ocak ayında ise Çankırı´da yeni bir faaliyet başlattık. Daha önce KOSGEB´in 81 ilde şubesi yoktu. 2015 Ağustos ayında Kayseri KOSGEB´ e geri geldim. Şu anda da Kayseri KOSGEB İl Müdürü olarak görev yapıyorum. Evliyim ve iki kızım var. Ahmet Yesevi Üniversitesi´nde İşletmede yüksek lisans yaptım. Erciyes Üniversitesi´nde de dışarıdan Girişimcilik derslerine giriyor, öğrencilere ders veriyorum.
KOSGEB´in görevi nedir?
KOSGEB´in görevi KOBİ´lere destek vermektir. KOBİ ise; Küçük Orta Büyüklükte İşletmedir. KOBİ´nin tanımana baktığımızda, çalışan sayısını 250´nin altında olan ve net satış hâsılatı ya da mali bilançosunda bir tanesi 40 milyon TL´nin altında olan işletmelerdir. Genel olarak Türkiye ve Kayseri´de de işletmelerin yüzde doksan dokuzu KOBİ´dir. Çarşıdaki çalışan olsun, Organizede Sanayi Bölgesi´ndeki imalatçı olsun birçoğu KOBİ´dir. KOSGEB de bunlara destek veren bir kamu kurumudur. Bilim Sanayi Teknoloji Bakanlığı´nın ilgili kuruluşudur, bağlı değildir. Bizim direk karar alma mekanizmamız icra kuruludur. İcra kurulunun yürütmesini de KOSGEB Başkanı yapıyor.
KOSGEB´i kim denetliyor?
KOSGEB´in yaptığı faaliyetleri, kamu kurumlarında iç denetim mekanizmaları, kontrol birimleri veya kendi rehberlik, teftiş kurumumuz var. Rutin denetimler olarak Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı´nın müfettişleri veya Sayıştay´ın, her kurumunun denetimlerinden her sene düzenli olarak geçiyoruz.
En çok hangi konuda destek veriyorsunuz?
Destekler paket halinde. Sayı giderek artıyor. 12 Çeşit destek paketi var. Bunlar; Girişimcilik Destek Programı, Genel Destek Programı, İş Birliği Güç Birliği Destek Programı, KOBİ Proje Destek Programı, KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek Programı, AR-GE İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı, TEKNOPAZAR-Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama Desteği, Uluslararası Kuluçka Merkezi ve Hızlandırıcı Destek Programı, Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı, Tematik Proje destek Programı, Kredi Faiz Desteği, Laboratuar Hizmetleri. Firmaya hangi destek mekanizması uygunsa firma gelip o konuda bize başvuru yapıyor. Şu an en çok başvuru aldığımız paketimiz girişimcilik, ama bizim artırmak istediğimiz KOBİ´ler için AR-GE ve inovasyon. Ar-Ge ve İnovasyon Programının kapsamında; bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip küçük ve orta ölçekli işletmeler ile girişimcilerin geliştirilmesi, yeni ürün, yeni süreç, bilgi veya hizmet üretilmesi konularında yürütülen projelerin KOSGEB tarafından desteklenmesi var. Bütün desteklerde artış göstermek kurumumuzun hedefidir. KOSGEB´in desteklediği sektörler, Kültür, Sanat, Eğlence, Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetleri, Bilgi ve İletişim Konaklama ve Yiyecek hizmeti Faaliyetleri, Ulaştırma ve Depolama, Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu Kara Taşıtlarının ve Motosikletlerin Onarımı, İnşaat, Su Tüketimi; Kanalizasyon, Atık Yönetimi ve İyileştirme Faaliyetleri, Madencilik ve Taş Ocakçılığı, İmalat, bunların ayrıntılarına vatandaşlar www.kosgeb. com.tr adresinden ulaşabilirler. Verilere göre Kayseri´de 2015 yılında 1118 kişiye girişimcilik sertifikası verdik.2016´ da ise şu an için hemen hemen 4 bini bulduk.2015 de 176 girişimciye 1 milyon 660 bin TL destek verildi.2016´ da ise şu ana kadar 140 girişimciye 2,5 milyon para ödendi. Elimizde ki bekleyenlerle beraber 3 milyon desteğimiz var.
Girişimciye ne kadar destek verileceğini neye göre belirliyorsunuz ve girişimcilerin desteği alabilmeleri için neler yapmaları gerekiyor?
Sabit rakamlarımız var. Girişimcilik desteğinden yararlanacak kişi öncellikle; girişimcilik eğitimine katılıyor. Bu eğitim daha önceden 70 saatti ama 32 saatte düşürüldü. Eğitime katıldıktan sonra iş yeri açarsa destek alabiliyor. Öncelikle KOSGEB´in desteklediği sektörlerden bir tanesinde faaliyet göstermeli. KOSGEB her sektörü desteklemiyor. Biz Bilim Sanayi ve Teknoloji bakanlığının ilgili kurumu olduğumuz için sanayi ve ticareti destekliyoruz. Destekleme oranı erkeklerde %60, kadınlarda % 80.Kadınlara pozitif ayrımcılık var. Desteğimiz dört aşamalıdır. İşletme kuruluş desteği birinci aşama. Daima önce iş yeri açılıyor. Daha sonra KOSGEB´ e müracaat ediliyor. İş yeri kuruluş desteği olarak iş yeri açanlar 2 bin TL veriyoruz. Oda kaydı, vergi dairesi masrafları noter masrafları gibi masrafların karşılığı olarak veriyoruz. İkinci aşamada iş yerine alacağı başlangıç dönemi makine teçhizat, ofis donanımı, yazılım gibi işle alakalı olan desteğimiz var. Üst limitimiz 18 bin TL. Bunlar için fatura ve dekont alıyoruz. Üçüncü aşama iş yeri açıldıktan sonra kirası ve çalıştırılan personellerin maaşı. Onların da her ay erkekleri % 60 kadınların % 80 destekli. Aylık üst limit 5 bin TL toplam limit 30 bin, TL.30 bin TL dolmaz ise 24 ay sürüyor destek. Ama 30 bin TL dolarsa daha erken kapanıyor. KOSGEB direkt 50 bin vermiyor bu şekilde aşamalı olarak hibe veriyor. Para işletmenin hesabına ve ya işletme şahıs ise şahısın hesabına yatırılıyor. KDV´yi ödemiyoruz. Makina teçhizat ve iş yeri giderleri arasında esne var. Dördüncü aşama var.100 bin lira 0 faizli kredi var. Makineyi aldıktan sonra bize dekont karşılığında parayı ödüyoruz. Üst limiti 100 bin.3 ay sonra geri ödemeye başlıyor. 3´er aylık 8 taksitle 24 ayda kapatıyor. İlk 2,5 yıl ödemesiz, sonradan da 2 yıl vadesi var. Toplam 4,5 yılda 0 faizle kapatmış oluyor. Ayrıca teminat mektubu getirmeleri gerekiyor. Kredi garanti fonu uygun görürse kendine rehin alıyor taşınır olmasına rağmen, teminat mektubu veriyor bizde desteği ödüyoruz. İşletmenin borcu olduğunda önce işletmenim borcunu ödüyoruz.
KOSGEB´in amacı nedir ve bu yönde
yapmak istedikleriniz nelerdir?
Katma değeri yüksek ve imalata dayalı sektörlerin artmasını istiyoruz. İmalatta parasal destek oranı arttıktan sonra başvurularda artış var. Daha önce imalata olan desteğimiz şimdi hizmet sektörüne de veriliyor. Üniversite de girişimcilik derslerini alanlarda bu sertifikayı alabilecekler.1104 bin öğrenci bu dersi aldı. Eğitimlerde sınıflar 30 kişi İŞKUR´ UN sınıflarında 25 kişi. Bizim Türkiye´de ki hedefimiz girişimcilik sertifikasını alanların iş yeri açma oranının % 3olması.Yani her 100 kişiden 3´ nün iş yeri açması. Kalkınma planın da KOSGEB´in amacı girişimcilik kültürünü artırmak başarılı işletmelerin oluşmasına yardımcı olmak. KOSGEB´in amacı kültürel dönüşümün sağlanması. Çok kişiye ulaşmak bizim için esastır.
Sizin bünyenizde eğitim veren en aktif kurum hangisi?
Esnaf ve Sanatkârlar Derneği (ESDER) eğitimlerinde seçici davranıyor. ESDER´de eğitime katılıp da iş yeri açma oranı yüksek. ESDER de dernek olarak girişimcileri iş yeri açtıktan sonra ziyaret ediyorlar bu konu da oldukça başarılılar. Girişimcilere manevi destek de veriyorlar. ESDER´e çalışmalarından dolayı teşekkür ederim.
KOSGEB´e nasıl üye olunur?
KOSGEB destek veren bir kurum, para almaz. Üyelik ücretsizdir. İnternet üzerinden başvuru yapılıyor. Süreç kolay ve ücretsiz. Telefon dolandırıcıları arayıp, ?Size KOSGEB´den 30-300 arasında kredi çıkartabiliriz? veya cep telefonlarına mesaj geliyor, ?Sizi üye yapabiliriz? şeklinde ve yüksek olmayan meblağlar söyleyip inandırıcılığı artırıyorlar. Kişiler buna itibar etmemeli KOSGEB para almaz. Kişiyi de arayıp size kredi çıkartacağız demez.
Makine teçhizat kredi faiz desteğinden bahseder misiniz?
Yerli ve yeni makine teçhizat alımları için işletmelerin, 19 Eylül- 3 Ekim 2016 tarihleri arasında başvuru yapmaları gerekiyor. Bu başvuru için gerekenler KOSGEB´e üye olmak ve http://kredi.kosgeb.gov.tr den başvuru yapmaları gerekiyor. Yerli makine alanında KOSGEB, 8 banka ile anlaştı. Bunlar, Akbank, Denizbank, Ziraat Bankası, Garanti Bankası, Halk Bankası, İş Bankası, Vakıflar Bankası, T.A.O. ve Yapı Kredi Bankası. 1,5 milyon üst limiti var. Geri ödeme 0 faizli ilk 6 ayı ödemesiz, kalanı ise 3´er aylık taksitler halinde ödemeli ve 36 ay vadeli olacak. Girişimcinin aldığı makinenin, yerli malı olması gerek ve bilançosunu girerek başvuru yapabilir. Limiti aşarsa muhtemelen bir sıralama yapılacak.
Röportaj: Bekir Aslantaş