Geçtiğimiz günlerde yapılan ve yüksek farkla yeniden başkan seçildiği kurulu değerlendiren Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi Başkanı Hüseyin Akay, Türkiye´de eşine az rastlanır bir genel kurul yaptıklarını belirtti. Akay, ?Geniş bir katılım ile coşkulu bir şekilde genel kurul yaptık. Biz 3 Mayıs´ta, 25 Mayıs´ta genel kurul yapmak için karar vermiştik. Bu çerçeve de adaylığımızı da ilan etmiştik ve bu adaylık sürecinden önce çiftçilerimizle, çalışanlarımızla ve siyasetçilerimiz ile istişareleri yaptık. Yaptığımız istişareler sonucunda aldığımız olumlu görüşlerin istikametinde de aday olduğumuzu ilan ettik. Normal seçim sürecinde ya da seçim ortamında genelde aday olanlar seçmenin ayağına giderler ve onlardan oy isterler. Türkiye´de ki asıl oylama da bu çerçevededir. Biz bunu istememize rağmen yapma imkanı bulamadık. Çiftçilerimiz adaylığımızı kutlamak için buraya gelerek bizleri ziyaret etmek istediler ve bu ziyaretleri büyük bir heyet olarak ısrarlı bir şekilde sürdürdüler. Çiftçilerimizin bu talebini karşılamak için dışarı çıkıp çiftçimizden oy isteme imkanını bulamadık. Ben bu olayı çok anlamlı ve değerli buluyorum. Ülkemiz de bu teveccüh kolay rastlanan bir durum değil ve şimdiye kadar başka bir örneğinin olduğunu da duymadım. Çiftçinin bu teveccühünün neden ortaya çıktığı da irdelenmesi gereken bir konudur. Bana göre bu durum sosyolojik bir olaydır. Sosyolojik yönden ve siyaset bilimi açısından da irdelenmesi gerekir? dedi.
Şeker fabrikasının geniş bir coğrafyada faaliyet yürüttüğünün altını çizen Akay, genel kurula katılan çiftçilere teşekkür etti. Başkan Akay, ?Kayseri Şeker Fabrikası olarak çok geniş bir coğrafyada faaliyet yürütüyoruz. Sivas, Yozgat, Nevşehir ve Kayseri´nin merkez dahil tüm ilçelerinde çiftçilerimiz var. Bu çiftçilerimizin hepsinin genel kurula ısrarlı bir katılımı oldu. Son üç senedir kadın çiftçilerimizin katılımı da gerçekleşiyor. Bu bizim için anlamlı ve değerlidir. Bu kadar insanın sabahın erken saatlerinde kalkıp da köylerinden genel kurula katılmak için veya oy kullanmak için gelmeleri de değerlidir. Biz aslında bu yönüyle Türkiye´nin seçimini de yapıyoruz. Çünkü biliyorsunuz gerek belediye başkanlığı, gerek milletvekilliği, gerek muhtarlık gibi bütün seçimler en yakın mahallede veya sokakta bulunan okullarda ya da ona benzer kurulan sandıklarda gerçekleşir. Bizde bu kadar geniş bir coğrafyada tek bir sandık kuruluyor. Genel kurulun yapmış olduğu spor salonunda veya kongre salonunda yaptığı bu sandıkta oy kullanıyoruz. Buna göre en zor seçim aslında gerçeklemiş olur. Bu kadar katılımın düzenli bir şekilde organize edilmesi, bunların başına herhangi bir iş gelmeden bu düzenin sağlanması, güvenliğinin sağlanması, konforunun sağlanması, ihtiyaçlarının sağlanması kolay değildir. Bütün bunları enine boyuna düşünmek gerekiyor. Genel kurul yapılırken sizin tahmin edemediğiniz hususlar ile karşılaşmak da mümkün olabiliyor. Tahrik edici davrananlar, genel kurulun düzenini bozmak isteyenler ve çiftçiyi kargaşaya sevk ederek iptal edilmesini sağlamak isteyen kötü niyetli insanlar oldu. Bütün bunların hepsinin doğru bir şekilde yönetilmesi, başarılı bir şekilde yönetilmesi gerekiyor. Allah´a şükür ki bunlarında yaşanmasına rağmen, yapılanlar bir başarıdır. Hiç kimsenin burnu kanamadan, bir kargaşaya mal vermeden bu kadar insanın oy kullanması sağlanmış oldu. Bunun sonucunda genel kurul örnek teşkil edecek şekilde sonuçlandı. Ayrıca, genel kurulun sonucu ile çiftçinin teveccühünün bu kadar yüksek bir seviye de ortaya çıktığını görmüş olduk. Yüzde 79´a 21 şeklinde bir oy oranı ortaya çıktı. Bu da Kayseri Şeker´in genel kurullar içerisinde rastladığı bir durum değil. 2013 yılında ki genel kurulda aday olduğumuzda 3 grup vardı. En düşük oy alan grup bile şuan ki muhalif gruptan daha yüksek bir oy aldı. O zaman 3. grup 4 bin 407 civarında oy almıştı, bu yapılan genel kurulda 3 bin 679 muhalif bir oy kullanılmış oldu. Bizim de o zaman ki oy oranımız yüzde 43´tü ve bu kurulda yüzde 79´a çıktı. Bu çiftçimize yapmış olduğumuz katkıların ve onlara yapmış olduğumuz hizmetlerin, onlarla beraber iç içe olmamızın, aile bütünlüğü ve aile birliği içerisinde olmamızın, bir aile oluşturmamızın, onların iyi gününde, kötü gününde yanlarında olmamızın bir sonucu olarak düşünüyorum Çiftçilerimiz bunun karşılığını gerçekten hakkıyla layığıyla verdi. Hem çalışanlar hem çiftçi açısından baktığımızda, bu kadar insanın sorumluluğunu taşımak çok kolay değil. İnşallah dua ediyoruz ve onların dualarına da ihtiyacımız var. Allah´ın yardımıyla sorunların üstesinden geleceğiz. Şimdiye kadar geldik bundan sonra da sorunların üstesinden gelmek için elimizden gelen gayreti göstereceğiz? şeklinde konuştu.
?Kayseri Şeker´in çiftçisi, Avrupa çiftçisi ile yarışacak noktaya geldi?
Fabrikanın iç işleyişi ile ilgili sorunların kalmadığını ve ürettikleri projeler ile sorunlara çözüm bulmaya çalıştıklarını belirten Akay, ?Kayseri Şeker´in ve çiftçisinin Türkiye´de geldiği nokta en iyi noktadır. Biz zaman zaman bunu sloganlaştırıyoruz ve diyoruz ki; ?Artık Kayseri Şeker´in çiftçisi, Avrupa çiftçisi ile yarışacak noktaya geldi.´ Hem fabrikamız hem de çiftçilerimiz yatırım yapar bir duruma geldi. Sadece fabrikanın yatırım yapması değil, fabrikanın kazandığı kadar çiftçinin de kazanması, onu da kendi işiyle yatırım yapar duruma gelmesi önemlidir. Bu üzerinde durduğum hususlardan bir tanesidir. Çiftçilerimiz de ihtiyaçlarını karşılama noktasında maddi olarak çok iyi bir yere geldi. Çiftçilik değerli ve itibarlı bir meslek haline geldi. Bankaların çiftçilerimize ve esnafımızın çiftçilerimize yaklaşımlarından, ticaretteki uygulamalardan da bunu görüyoruz. Çiftçiliğin itibarlı bir meslek haline geldiği ve Kayseri Şeker´e üretim yapan çiftçilerin hiçbir yerde geri çevrilmediği ve bütün isteklerinin onların istekleri çerçevesinde karşılandığını, onların artık pazarlık yapabilecek bir güce geldiğini görüyoruz. Bu bizim genç çiftçilerimizin neredeyse evlenmelerine bile yansıyacak bir vaziyete geldi. Genç çiftçilerimiz daha öncelerinde ?Evlenecek kız bulmakta zorluk çekiyoruz´ diyorlardı. Allah´a şükür çiftçilerimizin gelir seviyelerinin yükselmesi ve gelişmesi sayesinde bu sıkıntılarda yavaş yavaş ortadan kalkmaya başladı. Bu sosyolojik bir olaydır? diye konuştu.
?Seçim bitti, geçim başladı?
Genel kurulun kazasız bir şekilde bittiğini hatırlatan Akay, kurulun ardından kararlı bir şekilde yollarına devam edeceklerini dile getirdi. Başkan Akay, ?Genel kurul kazasız, belasız bitti. Bizim birinci önceliğimiz kazasız, belasız olmasıydı. Artık seçim bitti geçim başladı. Şimdi tekrardan işlerimizi en iyi bir şekilde yürütmek ve yönetmek konusunda bütün enerjimizle, bütün gücümüzle çalışma ortaya koyacağız. Çünkü bizim iç sorunlarımız bitti ama dış sorunlar olmaya başladı. Bu sorunlarla mücadele ortaya koymak gerekiyor. Gerek kendi çiftçimizin, gerekse Türkiye´de ki diğer pancar çiftçilerinin ve şeker sektörünün haklarının korunması gerekiyor? dedi.
?Şeker kurulu atanmadığı için sektördeki boşluk devam ediyor?
Şeker kurulunun halen atanamadığı için sektörde bir boşluk yaşandığını belirten Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi Başkanı Hüseyin Akay, ?Şeker sektörü 2001´de çıkarılan kanun ile düzenlenerek, denetleniyor. Şeker kuruluna 9,5 aydır atama yapılmadığı için bir boşluk yaşanıyor ve bundan dolayı düzenleme ve denetleme faaliyetleri yapılmıyor. Piyasada da bir kaos ortamı oluşmaya başladı. Buda şeker pancarının ve şeker üreten fabrikaların aleyhine oluşmaya başladı. Mısırdan şeker üretenler, kota harici üretimler yaparak piyasayı işgal etmeye başladılar. Bu vatandaşın sağlığı açısından tehlikeli olduğu kadar, pancar çiftçisinin ve şeker fabrikalarının geleceği açısından da tehlike arz ediyor. Onun için buna çözüm üretilmesi lazım. Kotanın birden bire kalkması, kota sahibi pancar çiftçisinin oldukça aleyhinedir. Aslında kotanın kalkması kulağa hoş geliyor ama bu sektörü koruyan uygulamadır. Bunun bir takım tedbirler alınmadan, bir takım düzenlemeler yapılmadan birden bire ortadan kalkması, Türkiye´de şeker sektörünün birden bire çökmesine sebebiyet verebilir. Bu konuda doğru düzenlemelerin yapılması lazım. Sektörün geleceğini koruyacak, gelecekte ayakta kalmasını sağlayacak, çiftçinin geleceğini koruyacak düzenlemelerin yapılması lazım. Biz tabi bu yasal düzenlemelerin yapılmasını bekliyoruz. Aslında mücadeleyi bu noktada görüyoruz? şeklinde konuştu.
?Rasgele insanlar aday olmamalı?
4 yılda yapacakları hizmetlerden bahseden Akay, ?6 buçuk senelik süreç içerisinde Kayseri Şeker´in gelmiş olduğu nokta ortada. Kayseri Şeker iflas etmiş bir şirket olmaktan çıktı, Türkiye´nin en itibarlı şirketlerinden biri haline geldi. Hem devletimiz hem de bankalar teyidini veriyorlar. Hem de ayrıca bu teyidi devlet de veriyor. Fabrikamızın Özelleştirme İdaresindeki yüzde 10´luk kısmı varlık fonuna devredildi. Varlık Fonuna devredilecek pek çok şirket olmasına rağmen, Kayseri Şeker´in yüzde onluk kısmı tercih ediliyor olması da Kayseri Şeker´in nasıl bir varlık ifade ettiğinin bir göstergesidir. Katma değer üreten ve artı değer üreten kuruluş olduğunun ifadesidir. Varlık fonu, yokluk fonu olsaydı ya da iflas fonu olsaydı başka türlü bakılabilirdi. Bu varlık fonu olduğuna göre, illa ki kaynak üreten bir kuruluş olması lazım. Bu çerçevede de onlar her türlü incelemeyi de yapıyorlar. Gelinen nokta itibariyle Kayseri Şeker´in çıtası Türkiye´de ki şirketlerden en üst seviyesine geldiğini gösteriyor. Bizim bundan sonra bunu daha iyi üst boyutlara taşıyabilmemiz lazım. Buranın daha nitelikli bir şehirde yönetilmesi ve daha nitelikli bir yönetim ile yönetilmesine ihtiyaç var. Kayseri Şeker´e bundan sonra rastgele insanların talim olmasının söz konusu olmaması lazım. Buna çiftçinin de müsaade etmemesi gerekir. Bu muhalif her yerde olur, olması da gerekir. Çiftçiye bizim ulaşamadığımız insanlar ile birlikte olabilir. Onların sorunlarını anlayamadığımız çözüm üretme konusunda eksik kaldığımız bazı çiftçilerimiz olabilir. Bundan dolayı bize muhalefet duygusu içerisinde tavır göstermiş olabilir. Onların oylarına talip olan kesimin de ya da muhalif grup olarak da çıkanların nitelikli olması lazımdır. Bir bakkal yönetme konusunda bile deneyimi, bilgisi, tecrübesi olmayanların böyle bir şirketin Türkiye´de nitelikli bir şirketler arasında en üst seviyede olan bir şirketin yönetimini yapabilecek özellikler taşımayan inşaların rastgele aday olması, çiftçiyi ve muhalifi temsil etmeye çalışması doğru bir durum değil. Çiftçi artık bunu kabul etmeyecek ve bunu görüyoruz. Burada yönetime talim olanların da artık nitelikli kişiler ve grupların olması lazım. Bu şirketi ileriye götürebilmek için kesinlikle buna ihtiyaç var. Biz zaten ekibimizi oluştururken buna azami ölçüde dikkat ediyoruz. Gelinen nokta da bunun böyle olduğunun göstergesidir? diye konuştu.
?Kayseri Şeker´i daha üst seviyelere çıkaracağız?
Kayseri Şeker´i daha üst seviyeye çıkaracaklarının altını çizen Akay, ?Çiftçimize daha fazla kazandırarak onların ürünlerini daha fazla değerlendirecek bir yapı oluşturmamız lazımdır. Biz gerek pancar kotası olan çiftçilerimizi gerekse pancar eken çiftçilerimizi, pancar kotası olmayan tarım faaliyetini sürdüren ortaklarımız açısından da yeni bir takım projeler geliştirmek istiyoruz. Sözleşmeli tarımı diğer ürünlerde de geliştirmek ve uygulamak konusunda bir çabamız var. Bu sene bunu iyi bir seviyeye getirme konusunda çalışmalar ortaya koyduk. Daha önceden mısır üretim konusunda çiftçilerimizle sözleşmeli üretim yapıyorduk. Geçen sene de kabak çekirdeği ve mısır konusunda sözleşmeli üretim yapılması açısında çalışmalar ortaya koymuştuk. Bu sene buna ilave olarak işte bakliyat konusunda, fasulye ve nohut konusunda sözleşmeli üretim yapmak için sözleşmeli alanları genişletmeye başladık. Çiftçilerimizi sözleşmeli üretim yapar hale getiriyoruz? ifadelerini kullandı.
?Değerimiz 5 kat arttı?
Kayseri Şeker´in değerinin 5 kat arttığını belirten Akay, şunları söyledi:
?Varlık fonu, son 4-5 yıllık hesaplarımızın hepsini kalem kalem inceledi ve uluslararası bir denetim kuruluna incelettirdi. Aynı zamanda bir değer tespiti yaptırdı. Şirketimizin gerek arsaları, binaları, makine teçhizatı, şirketin isim değeri, marka değeri ile ilgili bir değer tespiti yapıldı. Bu rapor henüz bize intikal etmedi. Daha öncesinde yapılmış çalışmalar vardı. Bu 2-3 milyar TL gibi bir rakama tekamül ediyordu. Geçen seneki rakama göre asgari ölçülere göre 2 milyar TL´dir. Azami ölçülere göre de 3 milyar TL gibi bir rakama tekamül ediyordu. Şimdi Varlık Fonunun uluslararası kriterlere uygun bir şekilde yapılmış bir değerlendirme olacak. Ortaya çıktığı zaman bunu kamuoyu ile paylaşacağız. 2012 yılında Kayseri Şeker´in değeri 560 milyon TL gibi bir rakama tekamül ediyordu. Şimdi bu 2,5 milyar TL. Kayseri Şeker´in değer 5 kat arttı.?