Birçok anne babadan “Çocuğum hiçbir şey yemiyor”, “Bütün gün hiç yemek yemese umurunda olmaz”, “Yemeklerini hep zorla yediriyorum” şeklinde yakınmalar duymak, çoğumuza hiç yabancı değil. Ebeveynlerin ortak problemi olan çocuklardaki iştahsızlık, çok çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişebiliyor. Az yemek yiyen, çok yemek seçen, tek yönlü beslenen ve yemeğe karşı aşırı isteksiz olan çocuklar iştahsız olarak değerlendiriliyor.
Çocuğun yapısı,
Beslenme geçişleri,
Mekanik besleme,
Organik nedenler,
Travmatik nedenler iştahsızlığın nedenleri arasına girmektedir. İlk olarak tıbbi bir kontrolden geçtikten sonra çocuğumuzun yememesinin altında yatan sebebi bilmemiz gerekmektedir. Ve bu sebebe göre çözüm üretmemiz lazım.
Bazı durumları görmezden gelmeliyiz mesela çocuklar sık sık hastalanıyor, bazen düşüyor ya da bir yeri ağrıyor. Böyle zamanlarda iştah azalması ya da yeme isteksizliği oluşması gayet normaldir. Bunu göz ardı edip çocuğa zorla yedirilmeye çalışılması, aslında onu yemekten daha da soğutabilir.
Anne içgüdümüzle hareket ettiğimizde çocuklarımızın hiçbir zaman doyamadıklarını düşünürüz. Hâlbuki durum öyle değildir. Bebekler ve çocuklar doğuştan getirdikleri yetenekleri ile vücutları için ne kadar yiyeceğe ihtiyaçları olduklarını bilirler. Ebeveynler çocuklarının hangi gıdayı ne miktarda alacaklarına karar verirler ve kendi alışkanlıkları ve davranışları bu kararda model olur. Bazı gıdaların alımını kısıtlayabilir, kontrol eder ya da cesaretlendirirler. Sıkı kontrol ya da baskı uygulama karşı tepki doğurabilir. Sınırlandırılmış gıdaya karşı istek artabilir ya da sağlıklı gıdayı alma isteği azalır. Ödül almak için bir gıdayı alması istenen çocuğun ise o gıdayı sevmesinde azalma gösterilmiştir. Bu durumda çocuklarımıza ödül karşılığında zorla yemek yedirmemiz gerekmektedir. Ebeveynlerin bu süreçlerde yapması gereken şey çocuklarına sağlıklı besinler sunmaktır. Çocuklarının acıkma belirtilerine dikkat edip ona göre onların doyurulmasını sağlamaları gerekir. Bebek, anne sütünden ek gıdalara geçerken, zorluk yaşayabilir. Anne sütünden biberona suludan katı gıdaya geçişler sırasında eğer zorlanırsa, yemeyi reddedebilir. Bu da “Bebeğim iştahsız” düşüncesine yol açmaktadır. Bu gibi durumların oluşumunun önlenmesi için öncellikle çocuğun ek gıdaya hazır olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir. Ek besinin aylara göre günlük verilme miktarı, kıvamı, zamanı ve sunumu da çok önemlidir, besinlerin aşırı tatlı veya tuzlu, ekşi, çok baharatlı ve kötü kokulu olmasından kaçının. Aynı şekilde estetikten yoksun bir şekilde sunmak ve sürekli kuru gıda vermek de iyi değil. Yemek kaşığı, kase, tabak, biberon ve kap gibi beslenme araçları da çocuğun yaşına uygun olmalıdır.
Ebeveynlerin görevi, çocuklarının arkalarından ellerinde yemek tabağı ile ağızlarına bir lokma daha koysun diye koşturmak değildir. Çünkü bebeğinizi, çocuğunuzu yemek yemeye zorlatmanız hiçbir zaman iyi bir fikir değildir. Çünkü onu zorladığınız takdirde çocuk acıkma ve tok olduğunu hissetme sinyallerini hiçbir zaman beyne gönderemeyecektir, bu sinyalleri beyin tanıyamaz hale gelebilir ve obeziteye sebep olacak bir davranış geliştirmesine yani gereğinden fazla yemek yemesine neden olursunuz. Buda ileriki yaşlarında, ergenlik döneminde iştahını ve kilosunu kontrol etme, zayıflama umuduyla yanlış yollara başvurmasına yol açabilir. Mesela sigara kullanma, iştah kapatan uyaranlara yönelme gibi. Aynı zamanda çocuğunuzu yemeye zorlama ve onu yemek konusunda kandırma davranışınız onunla aranızı bozabilir, aranızda uyuşmazlıklar çıkmasına sebep olur. Çocuğunuzun kendi yemek tercihlerine saygı göstermelisiniz. Yapılan araştırmalar lezzetli gıdalar ebeveyn tarafından sınırlandığında, sınırlama kalktığında açlık olmadan o gıdayı yemede artış olduğu saptanmıştır. Anne ve kızları ile yapılan diğer bir araştırma, annenin kısıtlayıcı davranışı ile kızlarda yeme regülâsyonunda kısa dönemli bir azalma olduğunu göstermiştir. Okul öncesi dönemde erkek ve kız çocuklarında yeme davranışı farklılık gösterebilir.
Anne baba olma teorisine göre ebeveynlik tarzlar şeklinde kendini gösterir. Ebeveynlik tarzının, çocuğun davranış geliştirmesi üzerinde önemli bir etkisi vardır. Besleme tarzı hoşgörülü ebeveynlerin çocukları obeziteye yatkındır. Ebeveynler çocuklarında obezite ve gelişme geriliğini önlemede, doğru yeme davranışını geliştirmelerini sağlamada kendilerine yol gösterecek, güncel ve doğru kanıtlara ihtiyaç duymaktadır. Ebeveynlere yol gösterecek sağlık personeli bu konularda donanımlı olmalıdır.Bebeğiniz,çocuğunuz gelişimi gereği istenilen kiloya ulaşmıyorsa veya istenilen kilodan fazla bir kilosu söz konusu iste tıbbi bir sorunu varsa tıbbi bir değerlendirmeden geçmesi önem arz eder..SAĞLIKLI ÇOCUKLAR YETİŞMESİ DİLEĞİYLE…
